Kiszonki- dlaczego warto je jeść?

Są niskokaloryczne, pomagają uporać się z problemami trawiennymi, to doskonały lek na kaca i wspomagacz odporności. Warto sięgać po nie zwłaszcza w sezonie jesienno – zimowym, gdy dostęp do świeżych warzyw jest ograniczony. Co dokładnie zyskujesz, jedząc kiszonki?
Warzywa powinny stanowić obowiązkowy element naszej codziennej diety ze względu na zawartość witamin, minerałów czy błonnika. Niestety tylko w sezonie letnim dostęp do świeżych i smacznych warzyw jest prosty. Jak poradzić sobie w okresie zimowym i wczesnowiosennym? Najlepiej sięgać po warzywa kiszone, które są bogactwem minerałów i witamin.

Kiszenie – jedna z najstarszych metod przedłużania świeżości żywności

Kiszenie jest jedną z najstarszych metod przedłużenia świeżości żywności oraz zabezpieczenia jej przed psuciem. Podczas procesu kiszenia cukry proste zawarte w surowych roślinach rozkładają się na kwas mlekowy, który zapobiega procesom gnicia żywności. Utrwalanie żywności przez kiszenie stosuje się wobec surowców roślinnych, głównie kapusty, ogórków, buraków, marchwi, cebuli, cukinii, pomidorów, papryki, jabłek, gruszek i śliwek. Kiszone warzywa i owoce zachowują swoje cenne, naturalne składniki, szczególnie witaminę C. Ponadto odznaczają się charakterystycznymi walorami smakowymi i obniżoną kalorycznością w stosunku do surowych warzyw i owoców.

Bomba witaminowo – mineralna

Kiszonki charakteryzują się wysoką zawartością wielu składników działających prozdrowotnie. Należą do nich choćby witaminy A, C, E, K, PP oraz witaminy z grupy B. Witaminy A, C i E to przeciwutleniacze. Ich rola polega na usuwaniu z organizmu wolnych rodników powstających m.in. podczas przemian metabolicznych oraz spożywania tzn. „śmieciowego jedzenia”. Te wyjątkowo reaktywne związki zapoczątkowują procesy nowotworowe, sprzyjają powstawaniu miażdżycy i starzeniu się organizmu. Spożywanie kiszonek wpływa na opóźnienie tych procesów.

Kiszonki dostarczą także wielu niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu składników mineralnych tj. wapń, potas, magnez, żelazo i fosfor. Dzięki wysokiej zawartości witamin i składników mineralnych kiszonki są polecane m.in. jako lekarstwo na kaca.

Kiszonki – cenne źródło witaminy C

Kiszonki są doskonałym źródłem witaminy C. Dodatkowo zakwaszenie środowiska wpływa na zwiększenie jej trwałości tej witaminy. Jej zawartość w kiszonej kapuście wynosi od 25 do 40mg/100g. Ludzie nie mają zdolności do syntetyzowania witaminy C i muszą ją otrzymywać z produktów żywnościowych. Osoby palące, kobiety w ciąży, w okresie karmienia piersią, stosujące środki antykoncepcyjne, ludzie starsi oraz osoby narażone na stres potrzebują więcej witaminy C w stosunku do przeciętnej osoby.

Dlaczego witamina C jest dla nas taka ważna? Nie tylko zwiększa odporność organizmu, ułatwia przyswajanie żelaza w przewodzie pokarmowym, chroni organizm przed działaniem wolnych rodników, odgrywa rolę w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca i chorób nowotworowych, jest niezbędna w wytwarzaniu kolagenu.

Niskokaloryczne, ale sycące

Kiszonki wpływają dobroczynnie na żołądek i jelita, głównie dzięki dużej zawartości błonnika i kwasu mlekowego. Błonnik sprzyja uczuciu sytości, reguluje pracę przewodu pokarmowego, korzystnie wpływa na stężenie cholesterolu i glukozy we krwi. Kolejna zaleta kiszonek tkwi w ich niskiej kaloryczności i pobudzaniu przemian metabolicznych zachodzących w organizmie. Przykładowo w 100 g kiszonej kapusty jest tylko 15 kcal. Dietetyczne właściwości kiszonek wpływają na to, że są chętnie spożywane przez osoby na diecie redukcyjnej.

Bakterie mlekowe, acetylocholina – wspomogą trawienie

Bakterie mlekowe przyśpieszające pasaż jelitowy, są pomocne w likwidacji zaparć, przywracające prawidłową mikroflorę jelitową (szczególnie po antybiotykoterapii).

Powstająca w wyniku fermentacji – acetylocholina działa korzystnie na organizm poprzez usprawnienie perystaltyki jelit oraz mechanizmów przekazywania bodźców nerwowych. Acetylocholina wpływa również na regulację ciśnienia krwi. Dodatkowo kiszonki zawierają związki o działaniu antynowotworowym tj. izotiocyjaniany.

Czym się kierować przy zakupie kiszonek?

Podczas zakupu kiszonek warto zwracać uwagę przede wszystkim na ich barwę, zapach, smak i konsystencję. Kiszona kapusta powinna być jasna, krucha, przyjemna w smaku i zapachu oraz lekko kwaśna. Najlepiej unikać kapusty produkowanej przemysłowo. Można ją poznać już gołym okiem, ponieważ jest żółta, a dodatkowo bardziej kwaśna w smaku.

Najlepsze właściwości zdrowotne zachowują kiszonki z beczki. Warto pamiętać, że surowce kiszone muszą „oddychać”, dlatego wieczko beczki w której się znajdują powinno być lekko uchylone. Kiszonki produkowane przemysłowo są zakwaszane sztucznie (przez dodatek kwasu askorbinowego), co pozbawia je wielu wartości odżywczych.

Zachowaj umiar!

Oczywiście podczas spożywania kiszonek tak jak i innych produktów powinna nam towarzyszyć zasada umiaru. Kiszonki zawierają dużo soli, dlatego osoby z nadciśnieniem powinny spożywać je z rozwagą.

dietetyk medyczny 
mgr Patrycja Sankowska