Nieprzypadkowo właśnie 14 listopada został uznany za Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Właśnie tego dnia urodził się Frederick Bantenga- odkrywca insuliny (1921 rok), hormonu regulującego stężenie cukru we krwi.
CUKRZYCA jest definiowana jako grupa chorób. Charakteryzuje się HIPERGLIKEMIĄ (podwyższonym poziomem cukru we krwi), która może być skutkiem defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez trzustkę (dokładniej komórki beta-trzustki).
Hiperglikemia prowadzi m.in. do: uszkodzenia, zaburzenia i niewydolności wielu narządów, a w szczególności oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Zbyt późno wykryta i źle kontrolowana cukrzyca powoduje wiele niebezpiecznych powikłań dla organizmu.
OBJAWY CUKRZYCY:
1. Podstawowe kryterium: znaczny wzrost stężenie glukozy we krwi.
2. Najczęściej : senność, ogólne osłabienie, nieplanowana utrata wagi, zwiększony apetyt, zwiększone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu.
3. Inne objawy: nudności, zmęczenie, zaburzenia ostrości wzroku, częste infekcje okolic narządów płciowych oraz zapach acetonu wyczuwalny w wydychanym powietrzu.
Cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, cukrzyca ciążowa, to tylko niektóre ze znanych nam typów cukrzycy. Ponad 90% osób chorujących na cukrzycę, to osoby z cukrzycą typu 2! Z pewnością mała aktywność fizyczna, nieprawidłowe odżywianie, nadwaga i otyłość, to czynniki wpływające na zwiększone ryzyko rozwoju tego typu cukrzycy. Nadwaga utrudnia kontrolę i powoduje gorsze wykorzystanie insuliny przez organizm. Objawy cukrzycy typu 2 narastają powoli, dyskretnie i długo bezobjawowo.
JAKĄ DIETĘ STOSOWAĆ W CUKRZYCY TYPU 2?
Nie ma specjalnej diety cukrzycowej. Należy jednak przestrzegać zasad racjonalnego żywienia. Spożywanie pokarmów zależy od wieku, płci, stanu zdrowia, aktywności fizycznej.
NAJWAŻNIEJSZE ZASADY RACJONALNEGO ŻYWIENIA W CUKRZYCY TYPU 2
• Jedz 5-6 posiłków dziennie.
• Jedz mało, ale często. Nie przejadaj się.
• Posiłki spożywaj o stałych porach i w jednakowych ilościach każdego dnia.
• Pamiętaj o zjedzeniu ostatniego posiłku krótko przed snem (zapobiegniesz w ten sposób spadkowi cukru we krwi podczas snu).
• Zadbaj, aby dieta była bogata w warzywa (2-3 razy dziennie), owoce (1-3 razy dziennie), nabiał (1-3 razy dziennie).
• Klika razy w tygodniu spożywaj ryby i chude mięsa.
• Ogranicz spożycie produktów szkodliwych dla Twojego zdrowia: tłuszczów nasyconych (smalec, tłuszcze zwierzęce), cukru (słodkie przekąski, dosładzanie, produkty z mąki pszennej), alkoholu, soli.
• Pij wodę mineralną, herbatę lub kawę bez cukru- unikaj słodzonych napojów, które są źródłem dodatkowych kalorii.
• Spożywaj produkty o niskim indeksie glikemicznym. Im wyższa wartość GI, tym szybciej i o większą wartość wzrośnie Twój „cukier” we krwi.
PRODUKTY O NISKIM IG (<55): surowe warzywa i owoce, nasiona słonecznika, pieczywo razowe i pełnoziarniste, kasza gryczana, ryż brązowy, makaron pełnoziarnisty, nabiał. Poziom glukozy we krwi po spożyciu tych produktów wzrasta powoli. Zapobiega to wahaniom „cukru” we krwi.
PRODUKTY O WYSOKIM IG (>55): chipsy, słodycze, cukier, pieczywo pszenne, ryż biały, produkty z mąki pszennej, kukurydza prażona, owoce w syropach, piwo. Produkty te powodują duże wahania „cukru” we krwi i nie są zalecane w diecie.
• Gotuj all dente, w folii, na parze, grilluj. Unikaj smażenia.
• Usuwaj widoczny tłuszcz z mięsa i wędlin.
• Pamiętaj, że ruch jest podstawą leczenia. Najlepiej jeśli odbywa się na świeżym powietrzu. Może to być: marsz (np. z kijkami), wolny bieg, jazda na rowerze, pływanie.
• Wysiłek fizyczny wymaga dodatkowej porcji złożonych węglowodanów przed, w trakcie i po jego zakończeniu. Zapobiegniesz w ten sposób hipoglikemii (niskiemu stężeniu cukru we krwi).
UWAGA! Noś przy sobie coś słodkiego, na wypadek niedocukrzenia (osłabienie, zawroty głowy, pocenie się, uczucie głodu).
Zapytaj swoich krewnych i znajomych czy już zbadali swój poziom „cukru”!
dietetyk mgr Patrycja Sankowska